مبحث کنترل کیفیت پارچه یکی از مسایل مهمی است که امروزه در کارخانجات تولید پوشاک به صورت دقیق و فنی به آن پرداخته می شود. کنترل کیفیت پارچه در صنعت پوشاک شامل مباحث فنی مختلفی است. یکی از این شاخص های فنی که در جریان تولید پوشاک متخصصین کنترل کیفیت تلاش می کنند به آن بپردازند، استراحت پارچه پیش از مرحله برش می باشد.
استراحت پارچه چیست؟
استراحت پارچه شاید در نگاه اول کمی خنده دار به نظر برسد. از طرفی هم شاید برای بسیاری از تولید کنندگان پوشاک اصلا اهمیت خاصی نداشته باشد. تا آنجا که در بسیاری از تولیدی های پوشاک بلافاصله پس از پهن شدن پارچه بر روی میز برش، عملیات برش آغاز می شود. این در حالی است که استراحت پارچه اگر به درستی روی پارچه اعمال نشود می تواند در ادامه مشکلاتی را برای محصول تولید شده به وجود آورد.
کاربرد فنی استراحت پارچه
هر پارچه با توجه به نوع بافت، جنس و تکمیل انجام گرفته شده روی آن دارای شاخص های فنی مختص به خود می باشد. از جمله این موارد می توان به استراحت پارچه اشاره داشت. برای درک بهتر اینطور در نظر بگیرید که برای پیچیدن پارچه و تبدیل آن به صورت رول های طاقه ای، پارچه کشیده می شود و به حالت طاقه در می آید. همانطور که برای همه ما واضح است پارچه ها در رول های طاقه ای عموما هیچ چروکی ندارند!
به این ترتیب الیاف و نخ ها زمان طاقه شدن تحت کشش قرار می گیرند. این میزان کشش و تنش وارد شده همانطور که اشاره کردم با توجه به ساختار بافت، جنس و تکمیل پارچه می تواند اندازه های مختلفی داشته باشند. از این رو وقتی پارچه ها برای برش روی میز اتو پهن می شوند برای مدت زمانی نیاز به استراحت دارند تا بتوانند حالت اولیه خود را بازیابی کنند. به این فرصت، زمان استراحت پارچه گفته می شود.
میزان استراحت پارچه چقدر است؟
در جریان سرچ های روزانه ای که در دنیای پارچه و پوشاک دارم، به طور اتفاقی در لینکدین به مطلبی برخورد کردم در رابطه با استراحت پارچه، و جدول زیر در ادامه ی توضیحات آن پست ارائه شده بود:
این جدول در نگاه اول یک مجموعه اطلاعات مهم و ارزشمند را ارائه می کند. اما متاسفانه باید بگم که استناد به آن به هیچ عنوان صحیح نیست. دلایل عدم صحت این اطلاعات به شرح زیر است:
- با قاطعیت کامل نمی توان بر اساس نوع بافت یک پارچه نسبت به زمان استراحت آن به طور دقیق اظهار نظر داشت.
- در جدول به ترکیب الیاف مختلف اشاره شده است. به عنوان مثال میزان وجود الیاف کشسان(لاکرا) در ساختار بافت پارچه با تغییرات کوچک می تواند تاثیر بزرگ با خود به همراه داشته باشد. از این رو صرف اشاره به ترکیب جنس پارچه نمی تواند تعیین کننده میزان استراحت پارچه باشد.
- باید عاقلانه نگاه کنیم، فضای بسیاری از کارخانجات و تولیدی ها محدود است، چطور ممکن است 48 ساعت(دو روز کاری) یک پارچه را روی میز رها کرد.
راهکار چیست؟
میزان استراحت پارچه توامان با سنجش میزان آبرفت پارچه می بایست توسط بخش کنترل کیفیت هر مجموعه تولید مورد سنجش قرار گیرد. از این رو در نظر گرفتن استراحت پارچه را همواره توصیه می کنم، اما در مقابل هم تقاضا دارم که هر مطلبی را بدون آنکه از صحت آن مطمئن نشدید به عنوان مرجع در نظر نگیرید.